Blog

Onze genen

De mens is gemaakt voor een leven met natuurlijk voedsel, regelmatige beweging, temperatuurverschillen, weinig stress, voedsel- en waterschaarste en veel zonlicht.

Tegenwoordig hebben wij, in onze Westerse wereld, een leven met onnatuurlijk voedsel, weinig beweging, voedseloverschot, overal drinkwater, constante temperatuur (door verwarming en airco), veel stress en weinig zonlicht.

Het leven in onze westerse maatschappij is dus precies het tegenovergestelde van waar we voor gemaakt zijn. We gaan tegen de wetten van de natuur in en dat heeft consequenties voor onze gezondheid.

Er is sprake van een mismatch tussen onze genen en de omgeving waarin we leven, We hebben zo ongeveer hetzelfde genetische materiaal als onze voorouders, de jagers-verzamelaars. Genen veranderen namelijk maar heel langzaam. Daarentegen is onze leefomgeving behoorlijk snel veranderd. Zo snel dat onze genen het niet kunnen bijbenen.

Waar ging het mis?

Onze voorouders leefden niet op één plek. Ze leefden volgens de seizoenen en trokken rond naar plekken waar in dat seizoen eetbare planten en dus ook dieren voorkwamen. Soms moesten ze uren lang hardlopen om een dier uit te putten zodat ze het konden vangen en doden. Lukte dit niet, dan waren ze, naast noten, zaden, knollen en vis, op plantaardig voedsel aangewezen.
Zo evolueerden we, door de eeuwen heen, langzaam in de ideale jagers-verzamelaars.
Vervolgens ontdekten we, zo’n 10.000 jaar geleden ongeveer, dat we zelf ook gewassen konden verbouwen. We gingen ons settelen en de landbouw begon.

Er werden in het begin vooral granen verbouwd. Dit is in verhouding gezien een relatief makkelijk gewas met een vrij constante opbrengst. Hierdoor had men bijna continue toegang tot eten maar werd het dieet wel een stuk eenzijdiger. Er ontstonden ziekten door vitamine- en mineralengebrek.
Ook kregen de boeren relatief veel zetmeel binnen. In onze mond valt zetmeel uit elkaar in suikers. En op suiker groeien bacteriën die gaatjes veroorzaken. In gebitten van de vroegere jagers-verzamelaars zitten vrijwel nooit gaatjes. In gebitten van vroege landbouwers zijn ze heel gewoon.

Daarnaast ging men veel minder bewegen. De wetenschap heeft lange tijd gedacht dat er tegenwoordig zo veel rugklachten voorkomen omdat we niet gemaakt zijn om rechtop te lopen. Dit is ondertussen achterhaald. We zijn zeker geschikt om rechtop te lopen, we zijn alleen niet gemaakt om zo lang te zitten!

Wat zijn de gevolgen?

In onze Westerse samenleving van overvloed krijgt ons lichaam heel veel maar niet voldoende wat het nodig heeft. Er ontstaat een onbalans die meestal begint in de darmen. Door ongezonde voeding en voedselallergieën wordt het darmslijmvlies aangetast en raakt de darm ‘lek’. De doorlaatbaarheid van met name de dunne darm wordt te groot en er lekt darminhoud die niet in de rest van ons lichaam thuishoort. Hierdoor ontstaan ontstekingen en gaat ons immuunsysteem aan de slag om ons te beschermen. Als het darmslijmvlies niet gerepareerd wordt, staat ons immuunsysteem constant ‘aan’ en raakt uitgeput. De ontstekingen worden dan niet meer opgeruimd en worden chronisch, oftewel laaggradige ontstekingen.
Dit soort ontstekingen komen in westerse landen voor, bij jagers-verzamelaar stammen vind je ze niet. De oorzaak van laaggradige ontstekingen moet dus met onze westerse leefstijl te maken hebben.

Welvaartsziekten

Laaggradige ontstekingen zijn het begin van een domino effect. Ons lichaam is een complexe machine en als er ergens iets hapert, gaat het hele systeem scheef lopen. Deze laaggradige ontstekingen veroorzaken ziekten zoals kanker, diabetes-2, hart- en vaatziekten, lage rugklachten, burn-out, botontkalking en obesitas.
In Nederland sterven jaarlijks zo’n 80.000 mensen aan de gevolgen van een welvaartsziekte.
Wereldwijd sterven er dagelijks 100.000 mensen aan de gevolgen van een welvaartsziekte…
We worden met z’n allen dan misschien wel steeds ouder, maar we worden ook steeds jonger ziek.
Daar komt nog bij dat we, door onder andere de constante toegang tot voedsel, steeds langer en zwaarder worden.

Back to basic

Om gezond te worden en te blijven zullen we dus terug moeten naar een leefstijl waar we voor gemaakt zijn. Meer natuurlijke voeding, meer beweging, minder stress, meer zonlicht en af en toe eens een maaltijd overslaan.